Reeuwijks Verlaat

ReeuwijksVerlaat info

 De sluis ’t Reeuwijks Verlaat’ is gebouwd in 1604. Het ontstaan van de sluis hangt nauw samen met een vrij ingewikkelde afwateringsgeschiedenis.

In 1604 kreeg de Polder Sluipwijk namelijk vergunning af te wateren via de Karnemelksloot te Gouda, terwijl Reeuwijk reeds via de Breevaart naar de Hollandsche IJssel loosde. Deze beide afwateringen kruisten elkaar dus en mede om die reden werd in 1608 overeengekomen dat Reeuwijk én Sluipwijk een uitwatering via de Breevaart zouden krijgen. De twee weteringen ontmoetten elkaar bij het huidige Dubbeld Verlaat. De polderpeilen waren (aanvankelijk) echter niet gelijk zodat de merkwaardige situatie kon ontstaan dat twee over geruime afstand direct naast elkaar liggende weteringen een verschillend peil hadden. Ze werden gescheiden door een zeer smalle, volledig onbebouwde landengte, de Oost-Langekade.
De westelijke van de twee, de Nieuwe Vaart (ook Vaarwetering genoemd), strekte zich langs de latere straatweg van de stad Gouda naar Bodegraven uit tot aan de Oude Rijn.
De oostelijke, de Molenvliet, gaf toegang tot de vaarwateren van Polder Sluipwijk en tot de Vaart langs de Platteweg. Van deze oostelijke vaart rest nog ongeveer driehonderd meter; door vervening van het blok Elfhoeven in Polder Sluipwijk ontstond ten oosten van de Oost-Langekade op den duur één grote, nog slechts door enige vroegere polderkaden verdeelde waterplas, die nu deel uitmaakt van de Reeuwijksche Plassen. Desalniettemin is de Oost-Langekade nog goed in het veld waarneembaar, en is nu als fietspad ingericht. Het zuideind van het pad wordt gevormd door het verlaat, het noordeind ligt te Reeuwijk(-Brug).

reuwijksverlaat 2010 1

Het Dubbeld Verlaat zelf kwam in zijn huidige vorm tot stand in 1868, maar het is van oorsprong zeventiende-eeuws.
De sluiskom is gebouwd uit baksteen, terwijl de sluisdeuren in hout werden uitgevoerd. In 1972 werd de sluis gerestaureerd en werd de uitgang naar de Molenvliet afgesloten door een muur.

In 2010 is de sluis geheel gerestaureerd. De restauratie omvatte o.a. het geheel vernieuwen van de kademuren met orginele IJsselsteentjes, aanbrengen nieuwe sluisdeuren, nieuwe kaapstanders, loopbrug en sluisterrein. De 3e sluisdeur (richting Molenvliet) werd ook weer aangebracht, deze was tijdens een vorige renovatie in 1972 dichtgemetseld. De sluis is hiermee weer in de orginele staat teruggebracht.

Deze sluis met de naar zijn aard voor Zuid-Holland unieke – en landelijk zeer schaars voorkomende – vorm, verdient het in een meer herkenbare vorm te worden hersteld. Dergelijke zogenaamde driewegsluizen zijn verder alleen bekend in Friesland (in de rivier de Linde bij de Helomavaart) en in de stad Groningen in het Damsterdiep.

reuwijksverlaat 2010 2

De sluis kent de volgende (oorspronkelijke) technische gegevens:

  • Dagwijdte der drie openingen: 3,10 m
  • Schutkolklengte: 22,00 m
  • Slagdrempeldiepten (naar polderpeil): 0,99 m – PP
  • Slagdrempeldiepte naar het zuiden: 2,35 m – AP
  • Slagdrempeldiepte naar Reeuwijk: 2,91 m – AP
  • Slagdrempeldiepte naar Sluipwijk: 2,98 m – AP

Molens

Aan de Breevaart bij het Reeuwijkse verlaat werden in 1608 2 watermolens gesticht.
De Sluipwijkse molen is afgebroken.; op de stenen onderbouw is thans een woning gebouwd.
Van de Reeuwijkse molen is de romp nog gedeeltelijk aanwezig en als woning in gebruik.

De molens aan de Breevaart werden in 1934 vervangen door een electrisch gemaal, het huidige Gemaal Burgvliet.

Reeuwijkse molen
De molenstomp zoals deze jaren werd bewoond de fam . Van Weelden
renovatie molen
de molenstomp in de steigers (2017-2018)

 In 2017 werd door een nieuwe eigenaar de molenstomp gerenoveerd en werden 2 extra verdiepingen op de molenstomp geplaatst.

Gemaal Burgvliet

Het gemaal is gesitueerd aan het noordelijke einde van de Burgvlietkade, iets ten zuidoosten van de vroegere molen op de westoever van de vaart. Dit zeer eenvoudige, op vierkante plattegrond opgetrokken, bakstenen gebouwtje wordt gedekt door een tentdak. Het is uitgerust met een elektromotor van 60 pk of 44 kW, waaraan als werktuig een schroefpomp met een opvoercapaciteit van 80 m3 per minuut is gekoppeld.

Bijzonder buurtinitiatief: Sluis in de bloemetjes

sluisenzo 2
sluis2

Na een fietsvakantie langs het Nantes-Brest kanaal in Frankrijk waren buurtbewoners Nelle Vanlier en Bernard van der Laan zo onder de indruk van de rijk met bloemen versierde sluizen, dat hun handen jeukten om het sluisje bij hen om de hoek ook zo mooi te maken. Sinds 2010 zorgen zij samen met een groep van enthousiaste buurtbewoners ervoor dat de sluis in de bloemen wordt gezet en dat deze worden onderhouden. Dit buurtinitiatief is mogelijk gemaakt door GoudApot en een sponsorbijdrage van Groencentrum NW Hoogendoorn uit Reeuwijk.

geraniums sluis